Τα Άγια Πάθη του Κυρίου μας, τα οποία ενθυμούμαστε με πνευματικό συγκλονισμό την Αγία και Μεγάλη Παρασκευή, αποτελούν την πιο συγκλονιστική ανατροπή κάθε αντιλήψεως που έχουμε για το Θεό, τον άνθρωπο και τον κόσμο. Είναι δυνατόν ένας Θεός να υποτάσσεται στο θάνατο; Είναι δυνατόν ο άνθρωπος να φτάνει σε τέτοια επίπεδα ύβρεως, ώστε να θεωρεί ότι έχει το δικαίωμα να υποβάλλει το Θεό σε μαρτύρια, να τον οδηγεί στην πιο ατιμωτική τιμωρία της καταδίκης του Σταυρού και να επιχαίρει για τον θάνατο Αυτού που διήλθε την επίγεια ζωή Του «ευεργετών και ιώμενος» τους ασθενείς, τους πτωχούς, τους ξένους, τους ισχυρούς και τους αδύναμους; Είναι δυνατόν ο κόσμος να κυριαρχείται τόσο από το πνεύμα του διαβόλου, «του κοσμοκράτορος του αιώνος τούτου», ώστε να αναζητεί έναν Μεσσία που θα θεραπεύσει τις αδυναμίες Του, έναν επίγειο βασιλέα, και επειδή δεν Τον βρίσκει, να βοά με τον σκληρότερο τρόπο «άρον, άρον, σταύρωσον Αυτόν», τον ίδιο που πριν λίγες ημέρες ζητωκραύγαζε και υποδεχόταν «μετά βαίων και κλάδων»;
Τα Άγια Πάθη του Κυρίου μας αποτελούν το μυστήριο των μυστηρίων. Ερμηνεύονται μόνο αν κατανοήσουμε την μεγάλη αγάπη του Θεού στον άνθρωπο. «Τοσούτον ηγάπησε ο Θεός τον κόσμον, ώστε εξαπέστειλε τον Υιόν Του». Τόσο αγάπησε ο Θεός τον άνθρωπο ώστε να ανεχθεί να πάσχει υβριζόμενος υπό του πλάσματός Του. Τόσο αγάπησε ο Θεός τον άνθρωπο ώστε να καταδεχθεί να παραδοθεί στην κακία του, για αυτός ήταν ο μοναδικός τρόπος να την ανατρέψει και να την μεταμορφώσει σε ζωή και αγαθότητα. Να συγχωρέσει τους σταυρωτές Του και όλους όσους Τον οδήγησαν με ένα μίσος που δεν μπορεί κανείς να εξηγήσει. Να πεθάνει, για να προσφέρει τη σωτηρία και την αιωνιότητα της Βασιλείας Του. Και να ανέχεται να υβρίζεται από τον άνθρωπο αιώνες τώρα, κάθε φορά που αυτός αμαρτάνει τόσο έναντί Του, όσο και έναντι του συνανθρώπου και έναντι της κτίσεως.
Μετά την Έξοδο του Εσταυρωμένου ψάλλουμε στους Μακαρισμούς ένα τροπάριο που λέει χαρακτηριστικά: «Εσταυρώθης δι' εμέ, ίνα εμοί πηγάσης την άφεσιν». Η θυσία του Θεού είναι μοναδική και έχει χαρακτήρα προσωπικό. Δεν σταυρώθηκε για τον άνθρωπο γενικά και αόριστα, αλλά συγκεκριμένα, για τον καθέναν από μας, για να βρούμε την λύτρωση και την άφεση από τις αμαρτίες. Αυτή τη θυσία θυμόμαστε όχι μόνο σήμερα, αλλά και κάθε φορά όταν στην Εκκλησία μας τελείται το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας. Γιατί εκεί βιώνουμε συνεχώς το γεγονός της αφέσεως, όταν κοινωνούμε το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου μας. Όταν αρνούμαστε τον τρόπο ζωής που νεκρώνει τη σχέση μας με το Θεό και σταυρώνουμε τον αμαρτωλό εαυτό μας και τα πάθη μας. Όταν αναγνωρίζουμε την προτεραιότητα της παρουσίας του Θεού στη ζωή μας. Όταν εκδηλώνουμε την ευγνωμοσύνη μας σ' Αυτόν όχι με συναισθηματικά δάκρυα, αλλά με την μετάνοια που ζωοποιεί.
Ζούμε σε μία εποχή που αρνείται συνεχώς την διακονία, την προσφορά και την θυσία ως εκφράσεις γνήσιας αγάπης. Ο ατομοκεντρικός άνθρωπος δεν μπορεί να κατανοήσει ότι δεν αρκεί μία στείρα θρησκευτικότητα, που απλώς θα θεραπεύει τις ενοχές για τον τρόπο ζωής που ακολουθεί το υπόλοιπο διάστημα. Δεν αρκεί μία ψευδαίσθηση φιλανθρωπίας, ως εκπλήρωση καθήκοντος προς τον συνάνθρωπο. Δεν αρκεί μία απλή επανασύνδεση με την παράδοση για λίγες ημέρες, όταν στην υπόλοιπη ζωή αδιαφορεί για τον Θεό.
Ο Κύριός μας επάνω στο Σταυρό άπλωσε τα χέρια Του αγκαλιάζοντας τον άνθρωπο και όλο τον κόσμο. Νίκησε τον έσχατο εχθρό μας, τον θάνατο, με τον δικό Του εκούσιο θάνατο. Ενώ ήταν ο μόνος που δεν υπήρχε λόγος να πεθάνει, καθώς ήταν αναμάρτητος, υπέμεινε και αυτήν την συνέπεια της δικής μας πτώσεως, για να μπορέσει να δώσει πλέον τη νέα ζωή. Και μας καλεί, καθώς θα Τον προσκυνούμε, να μην αφήσουμε τη θυσία Του μάταιη για εμάς. Να Τον ακολουθήσουμε στον Παράδεισο, την Βασιλεία Του, μαζί με τον ευγνώμονα ληστή, ανατρέποντας τη δική μας ζωή. Αλλάζοντας με την μετάνοια. Ζώντας την αγάπη. Και κοινωνώντας τον Ίδιο στην Εκκλησία ως Σωτήρα μας.
Σχόλιο στην Μεγάλη Παρασκευή
του Σεβ. Μητροπολίτου Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων κ. Νεκταρίου