Ο ἱερέας νὰ δέχεται καὶ τὰ ἁπλὰ λόγια τῆς ἀληθινῆς μετάνοιας. Πῶς λοιπὸν ἐσύ, πρεσβύτερε, σπεύδεις νὰ καταποντίσεις σὲ βαθιὰ λύπη τὸν Φαυστίνο, ποὺ ἐξομολογήθηκε δημόσια τὰ σφάλματά του; Μὴ λὲς λοιπόν, ἄνθρωπε, ὅτι αὐτοὺς ποὺ ἁμάρτησαν μὲ τὰ ἔργα τους, καὶ ἐξομολογοῦνται μόνο μὲ λόγια, δὲν τοὺς δέχεται ὁ Κύριος…
Τὸ καλύτερο βέβαια εἶναι γιὰ μιὰ δυνατὴ ψυχὴ νὰ ἀποδεικνύει τὴν εἰλικρίνεια τῆς ἐξομολόγησης ἐμπράκτως («δι’ ἔργων ποιεῖσθαι τὴν ἐξομολόγησιν»), ὅπως μὲ νηστεία καὶ ἀγρυπνία, φορώντας σάκο, μὲ σταχτοαλείμματα, μὲ ἄφθονη καὶ ἱλαρὴ ἐλεημοσύνη, καὶ μὲ ἄλλους τρόπους ποὺ ταιριάζουν στὴν τέλεια μετάνοια. Ἐὰν ὅμως τὸν ἐμποδίζει ἡ πνευματική του ὅραση, ἢ κάποια περίσταση, ἢ ἡ πνευματικὴ καὶ σωματική του ἀδυναμία, ἢ ἡ πολλὴ ἀμέλεια, καὶ δὲν ἔχει τὴν ἄνεση νὰ χρησιμοποιήσει τὰ βοηθήματα ποὺ εἴπαμε· σ’ αὐτὴ τὴν περίπτωση νὰ ξέρεις ὅτι τὴν ἐξομολόγηση ποὺ γίνεται μὲ τὰ χείλη δὲν τὴν ἀποκρούει, οὔτε τὴν ἀποστρέφεται ὁ Κύριος Ἰησοῦς, ποὺ πέθανε γιὰ νὰ ἐξαλείψει τὶς ἀνθρώπινες ἁμαρτίες καὶ ἀσέβειες καὶ διάφορους ἄλλους ψυχικοὺς ρύπους.
Ἀντίθετα, δέχεται καὶ τὴ μετάνοια τῶν λόγων ὡς ἐκλεκτὴ προσφορὰ πρὸς αὐτὸν… Ἀλήθεια, μὲ ποιοὺς κόπους καὶ μόχθους σώθηκε ὁ τελώνης; ὄχι μὲ ἁπλὰ καὶ ταπεινὰ λόγια; Μὲ ποιοὺς ἱδρῶτες καὶ κόπους ὁ ληστὴς μετατέθηκε ἀπὸ τὸ σταυρὸ στὸν Παράδεισο καὶ στὴν αἰώνια ζωή; ὄχι μὲ φτωχὰ λόγια καὶ μὲ τὴν ὁμολογία τῆς βασιλείας τοῦ Χριστοῦ;…
Προσδέχεται λοιπὸν ὁ Κτίστης μας, ἀπ’ αὐτοὺς ποὺ θέλουν νὰ σωθοῦν, ὄχι μόνο τὴν ἁγνότητα καὶ τὴ δικαιοσύνη, καὶ τὴ μαρτυρικὴ ἄθληση, καὶ τὸν ἄριστο ἀσκητικὸ βίο, ἀλλὰ καὶ τὴν κατήφεια γιὰ τὰ πταίσματα, καὶ τὸ χτύπημα τοῦ μετώπου καὶ τοῦ στήθους, καὶ τὴ γονυκλισία, καὶ τὰ ἀνοιχτὰ χέρια μὲ καρδιακὸ πόνο, καὶ τὰ φιλήματα τῆς πόρνης στὰ δεσποτικά του πόδια, καὶ τὸν ὀδυρμὸ γιὰ τὶς ἁμαρτίες, καὶ τὸ βαθὺ στεναγμό, καὶ τὴν μὲ τά χείλη ὁμολογία τοῦ ὀνόματος τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, καὶ τὰ θρηνητικὰ μύρα, καὶ τὰ δάκρυα, καὶ τοὺς λογισμοὺς ποὺ κλαῖνε μέσα μας, καὶ τὴν καρδιακὴ ὀδύνη ποὺ κράζει, καὶ τὰ βλέμματα ποὺ βλέπουν ψηλά, πρὸς τὸν Θεό, καὶ διεκτραγωδοῦν τὴ διαβολική, ἐπάνω τους, ἐπήρεια καὶ τὸ σφοδρότατο πειρασμὸ καὶ τὴ δική τους ἀδυναμία.
Καὶ ἄλλοι βέβαια ἄνθρωποι, ἔχουν πολλὴ δύναμη καὶ ἀνδρεία καὶ ἀνθίστανται στοὺς πειρασμούς, ἄλλοι ὅμως δὲν τὰ καταφέρνουν, γιατὶ εἶναι εὐάλωτοι, καὶ πέφτουν γρήγορα. Καὶ κοντὰ σὲ ὅλα ποὺ προανέφερα, ὁ Κύριος δέχεται και τὸν ἄνθρωπο πού, ὅπως ὁ Δαβίδ, λέει, «ἁμάρτησα καὶ ἔπραξα τὸ πονηρὸ ἐνώπιον τοῦ Κυρίου»…
Καὶ σὺ λοιπόν, πρεσβύτη, νὰ μὴν ἐξουθενώσεις, ἀλλὰ μᾶλλον νὰ δέχεσαι καὶ νὰ θάλπεις μὲ στοργὴ τὴ «συντετριμμένη καὶ τεταπεινωμένη καρδιά», καὶ ξαναπόκτησέ την καὶ σῶσε την· καὶ αὐτὸ νὰ τὸ κάνεις ἀπαιτώντας ὄχι μόνο σπουδαῖα κατορθώματα καὶ ἔργα ἀσκητικὰ ἀπὸ τοὺς ἁμαρτήσαντες· ἐκτὸς ἀπ’ αὐτά, νὰ δέχεσαι καὶ τὰ λόγια τῆς μετάνοιας τῶν ἀνθρώπων, ποὺ νιώθουν κατάνυξη γιὰ τὴν ἁμαρτία τους καὶ ἔρχονται καὶ σοῦ ἐξομολογοῦνται ὅσα κακῶς ἔπραξαν. (Ἁγίου Νείλου, PG 79, 496-501)
* * * Ἂν κάποιος ἐπίσκοπος ἢ πρεσβύτερος δὲν δέχεται αὐτὸν ποὺ μετανοεῖ καὶ ἐπιστρέφει στὴν κοινωνία τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλὰ τὸν ἀπομακρύνει, νὰ καθαιρεῖται ἀπὸ τὸ ἀξίωμά του, διότι λυπεῖ τὸν Χριστό, ποὺ εἶπε, «χαρὰ γίνεται στὸν οὐρανὸ γιὰ ἕναν ἁμαρτωλὸ ποὺ μετανοεῖ». (Κανόνας ΝΒ΄ Ἁγ. Ἀποστόλων) Ἀπὸ τὸ βιβλίο “Τὸ χάρισμα τῆς διάκρισης στὴν ὀρθόδοξη πνευματικὴ καθοδήγηση“ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ: ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ
http://www.porphyrios.net
Tὸ νὰ συγχωροῦμε ὅσους μᾶς ἔβλαψαν, τὸ θεωροῦσε ὁ Γέροντας πολὺ βασικό. Πολύ συχνὰ ἐπαναλάμβανε τὸ στίχο τῆς εὐχῆς: «Πρῶτον καταλλάγηθι τοῖς σὲ λυποῦσιν». Καὶ στὴν ἐξομολόγηση ἔδινε ἰδιαίτερη σημασία σ᾿ αὐτὴ τὴν πνευματικὴ ἁμαρτία, νὰ θυμόμαστε τὸ κακὸ ποὺ μᾶς ἔκανε κάποιος καὶ νὰ τοῦ κρατᾶμε κακία ἢ πικρία ἢ ἔχθρα.
Ἤθελε τὶς ψυχές μας ἀνεξίκακες, γεμάτες συγχωρητικότητα καὶ καλοσύνη. «Ἡ κακὴ σκέψη δὲν κρύβεται. Ἐπηρεάζει δυσμενῶς γιὰ μᾶς ἐκεῖνον γιὰ τὸν ὁποῖον σκεπτόμεθα ἄσχημα, ἀκόμη καὶ ἀπὸ μακριά, ἀκόμη καὶ ὅταν δὲν συνειδητοποιεῖ αὐτὸς τὸν λόγο γιὰ τὸν ὁποῖον ἔρχεται σὲ ἀντίθεση μαζί μας.
Ὀφείλουμε, λοιπόν, νὰ εἴμεθα «καθαροὶ τῇ καρδίᾳ», καθαροὶ ὄχι μόνο ἀπὸ κακὰ ἔργα, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ κακὲς σκέψεις, ἰδιαίτερα δὲ ἀπὸ τὴν μνησικακία καὶ τὴν πίκρα. Πολλοὶ λένε ὅτι ἡ χριστιανικὴ ζωὴ εἶναι δυσάρεστη καὶ δύσκολη, ἐγὼ λέω ὅτι εἶναι εὐχάριστη καὶ εὔκολη, ἀλλὰ ἀπαιτεῖ δύο προϋποθέσεις: Ταπείνωση καὶ ἀγάπη».
Ἀπὸ τὸ βιβλίο “Κοντὰ στὸν Γέροντα Πορφύριο” ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ: ΒΙΒΛΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΣΙΟ ΠΟΡΦΥΡΙΟ
πηγη : http://www.porphyrios.net
Ο Θεός με το στόμα του Προφήτου Ησαΐα μάς παραγγέλλει λέγων: «Λούσασθε και καθαροί γίνεσθε, αφέλετε τας πονηρίας από των ψυχών υμών απέναντι των οφθαλμών μου, παύσασθε από των πονηριών υμών. Μάθετε καλόν ποιείν» (Ησ. α' 16).
Η μετάνοια προϋποθέτει αμαρτία. Όποιος δεν έχει αμαρτία, αυτός δεν έχει ανάγκη μετανοίας. Όλοι, και πρώτος εγώ, αισθανόμεθα αμαρτωλοί.
Η αμαρτία είναι τραύμα στην ψυχή, πληγή στην συνείδησι που μας πονάει, τραύμα στο σώμα του Χριστού, στην Εκκλησία, της οποίας είμαστε μέλη. Η αμαρτία είναι κάρφωμα και ξανακάρφωμα στο Χριστό. Ποιος δεν έχει τραυματισθεί από την αμαρτία; ποιος δεν έχει αμαρτήσει με τα λόγια, με τις πράξεις του, με τους λογισμούς; ποιος δεν κτυπήθηκε κατάστηθα από τις τύψεις της συνειδήσεως; Όποιος θα πη πως δεν έχει αμαρτήσει, αυτός θα έχει πει το μεγαλύτερο ψέμα....
Αλλ' εάν η αμαρτία είναι το τραύμα, η μετάνοια είναι το φάρμακο· είναι το ευλογημένο δώρο του Θεού στον άνθρωπο....
Πολλοί χριστιανοί, με ευλαβή πόθο, αναζητούν να βαπτιστούν στον Ιορδάνη ποταμό, αλλ' όσες φορές και αν μπούνε στον Ιορδάνη ποταμό και όσα μπουκάλια αγιασμό και αν πιούμε, αν δεν μετανοήσουμε δεν σωζόμεθα. Κοντά μας, δίπλα μας, είναι ο Ιορδάνης ποταμός. Κυλάει μέσα στην Εκκλησία, είναι η γλυκεία μετάνοια και εξομολόγησις. Ας λου¬σθούμε μέσα στην μετάνοια, διότι με αυτήν σβήνουν όλα τα αμαρτήματα. Και το λουτρό της μετανοίας εί¬ναι το δεύτερο βάπτισμα. Αυτό δε το λουτρό του θεϊκού βαπτίσματος, που λέγεται μετάνοια, γίνεται συνειδητά και αποφασιστικά. Πλένομαι, για να μη ξαναλερωθώ, ασχέτως αν δεν τα καταφέρω. Πλην πλένομαι με την απόφασι να μη ξαναλερώσω τον χιτώνα της ψυχής μου.
Το έλεος του Θεού είναι ανταπόκρισις στη μετάνοια του ανθρώπου. Με τον ερχομό του Χριστού, η μετάνοια δεν είναι απλώς μεταμέλεια και εξομολόγησις αμαρτιών, αλλ' είναι άφεσις, συγχώρησις, εξάλειψις τελεία των αμαρτιών. Η μετάνοια είναι ένας θρήνος που οδηγεί στην χαρά. Είναι το χαροποιό πένθος. Η μετάνοια είναι η σπορά των δακρύων, που φέρνει το θερισμό της λυτρώσεως... Με την αμαρτία χάνουμε την ηρεμία της συνειδήσεως. Με το κλάμα της μετα¬νοίας παίρνουμε πίσω αυτό που χάσαμε. Με την αμαρτία χάνουμε το πολυτιμώτερο αγαθό, την ψυχή μας. Πεθαίνει η ψυχή μας. Και αν κλάψουμε για τις αμαρτίες μας, θ' αναστηθή η ψυχή μας....
Να κλάψουμε για τα αμαρτήματα μας, όπως έκλαψε ο Δαβίδ, που έβρεχε το προσκέφαλό του με τα δάκρυα του. Να κλάψουμε όπως η πόρνη, που τα δάκρυα της μοσχοβόλησαν περισσότερο από τα μύρα της, με τα όποια έβρεξε τα πόδια του Χριστού. Να κλάψουμε όπως έκλαψε ο Απόστολος Πέτρος μετά την άρνησι του Διδασκάλου. Να κλάψουμε όπως έκλαψε ο Απόστολος Παύλος όταν θυμόταν ότι δίωξε την Εκκλησία του Χριστού. Να κλάψουμε όπως έκλαψαν οι μεγάλοι αμαρτωλοί που έγιναν άγιοι. Να κλάψουμε για τα δικά μας αμαρτήματα, αλλά να κλάψουμε και για τα αμαρτήματα των άλλων. Αμάρτησε ο άλλος; μη τον κατακρίνης. Κλάψε για την πτώσι του, δέστην σαν δική σου πτώσι. Είμεθα «αλλήλων μέλη». Ο άλλος είναι μέλος του ιδίου με σένα σώματος· μέλος του σώματος του Χριστού. Κλάψε εσύ για τον άλλον, όπως έκλαιγε ο Παύλος και έλεγε: «Ουκ επαυσάμην μετά δακρύων νουθετών ένα έκαστον». Κλάψε εσύ για το παιδί σου που παρανόμησε, για το Χριστιανό που γλύστρισε και έπεσε.
Η αμαρτία είναι φωτιά. Και οι κρουνοί που σβύνουν αυτή την φωτιά, είναι οι κρουνοί της μετανοίας. Αν πιάση φωτιά το διπλανό σπίτι, δεν θα τρέξης και εσύ για να σβύση η φωτιά; Αν αδιαφορήσης, η φωτιά θα επεκταθή και στο δικό σου σπίτι. Έτσι δεν μπορείς ν' αδιαφορήσης όταν ο άλλος καίγεται από τη φωτιά της αμαρτίας. Ρίξε τα δάκρυά σου για να σβεσθή η φωτιά. Αν αδιαφορήσης, θάχης και συ κρίμα, αμαρτία. Κι αν όχι μόνο αδιαφορήσης αλλά γελάς κι όλας και σχολιάζης την αμαρτία του άλλου και την διαπομπεύης, τότε πια θα επιτρέψη ο Θεός να πέσης και εσύ, και η φωτιά της δικής σου αμαρτίας, μπορεί να είναι ο προθάλαμος της κολάσεως, κατά τον ιερό Χρυσόστομο.
Επιμένει ο ιερός Χρυσόστομος, ότι πρέπει να θρηνούμε για τα αμαρτήματα των άλλων, αν αληθινά τους αγαπάμε. Αν ο άλλος βρίσκεται στο στόμα του λύκου, θα τον αφήσουμε να κατασπαραχθή; Αν ο άλλος κινδυνεύη να πνιγή, θα τον αφήσουμε να καταποντισθή;
Η μετάνοια, εξαλείφει όλα τα αμαρτήματα. Έχουμε δύο πραγματικότητες: η μία είναι η φιλανθρωπία του Θεού, η άλλη είναι η αμαρτωλότητα του ανθρώπου. Σας ερωτώ: Ποια από τις δύο είναι μεγαλύτερη; Τα αμαρτήματά μας, όσα κι αν είναι, είναι ωρισμένα και συγκεκριμένα. Η Φιλανθρωπία του Θεού είναι άπειρη, αμέτρητη. Ο ιερός Χρυσόστομος για να παρηγορήση τους αμαρτωλούς, παρουσιάζει το παράδειγμα με το κάρβουνο. Έχεις ένα αναμμένο κάρβουνο. Σε καίει. Αν όμως ρίξης το κάρβουνο αυτό μέσα στο πέλαγος, ποιος θα νικήση· το πέλαγος ή το κάρβουνο; Ασφαλώς το πέλαγος. Ένα τσαφ θ' ακουσθή και θα εξαφανισθή το αναμμένο κάρβουνο.
Κάρβουνο, που κατακαίει τα σωθηκά μας, είναι η αμαρτία. Τι πόνος! Μη το αφήνης. Πάρτο την ώρα της σωστικής εξομολογήσεως και ρίξε το στο Πέλαγος της Φιλανθρωπίας του Θεού. Αμέσως το κάρβουνο της αμαρτίας σου θα σβύση και θα εξαφανισθή. Και αν μου πης πως δεν έχεις ένα κάρβουνο, αλλ' έχεις πολλά αμαρτήματα που σε καίνε, θα σου πω και εγώ, ότι το έλεος του Θεού δεν είναι απλώς πέλαγος· είναι Ωκεανός· είναι κάτι απείρως μεγαλύτερο. Το πέλαγος και ο Ωκεανός έχουν κάποιο μέτρο, κάποια όρια, κάποιο τέλος. Η Φιλανθρωπία όμως του Θεού είναι απροσμέτρητη, απεριόριστη, ατέλειωτη.
Συνεχίζει ο ιερός Χρυσόστομος. Όταν με δάκρυα μετανοούμε, να είσθε βέβαιοι ότι το σφουγγάρι της αγάπης του Θεού σβύνει όλα τα αμαρτήματα. «Το αίμα Ιησού Χριστού του υιού αυτού, καθαρίζει ημάς από πάσης αμαρτίας» (Α' Ιωάν. 1, 7). Και η αγάπη του Θεού σβύνει όλα τα αμαρτήματα, ώστε ούτε ίχνος δεν αφήνει.
Αν εχης ένα τραύμα, γιατρεύεται, αλλά παραμένει το σημάδι, η ουλή. Αν έχης μία αμαρτία, με την μετάνοια συγχωρείται και εξαφανίζεται και ούτε ουλή μένει.
Η μετάνοια οδηγεί σ' ένα καταπληκτικό θαύμα, στη λήθη του Θεού. Ο Θεός, καρδιογνώστης και παντογνώστης, που μέσα στη μνήμη Του είμεθα όλοι οι άνθρωποι, και είναι όλες οι πράξεις μας, αυτός ο Θεός φθάνει στην αμνησία! Λησμονεί τα αμαρτήματα των ανθρώπων που ειλικρινά μετανοούν.
Ω! πόσο θάρρος και παρηγοριά μας δίνει ο ιερός Χρυσόστομος! Ο χρυσός στην γλώσσα και στην καρδιά, ακολουθώντας το παράδειγμα του Κυρίου, μισεί την αμαρτία, αγαπά τον αμαρτωλό· καυτηριάζει τα αμαρτωλά πάθη, αγκαλιάζει τους αμαρτωλούς. Ο Χρυσόστομος φοβάται να μη πέση ο αμαρτωλός σ' ένα από τα δύο άκρα. Το ένα άκρο είναι η απόγνωσις και η απελπισία. Το άλλο είναι η ραθυμία και η επανάστασις. Ο διάβολος έχει δύο όπλα, με τα οποία δίνει τη χαριστική βολή στον αμαρτωλό. Το ένα όπλο είναι για τους ευαίσθητους, το άλλο για τους αναίσθητους.
Για τους ευαίσθητους διαθέτει το όπλο της απογνώσεως, της απελπισίας. Προσπαθεί ν' απελπίση τον αμαρτωλό.
Πω πω! τι είναι αυτό που έκανες; τώρα για σένα δεν υπάρχει σωτηρία. Ποιος θα σε σώση; - όχι άπαντα ο Χριστιανός. Ύπαγε οπίσω μου, Σατανά της απογνώσεως. Φύγε, αλητήριε, γιατί με τη σκιά σου κρύβεις τον σταυρό του Χριστού, την μεγάλη μου ελπίδα. Αμαρτάνω, ναι, το ξέρω, αλλά πιστεύω στο έλεος του Θεού.
Για τους αναίσθητους έχει το όπλο της ραθυμίας και επαναστάσεως.
Έλα, καϋμένε, καλός είσαι. Και τι έκανες στο κάτω κάτω για να μετανοήσης; Εγκληματίας είσαι; δεν σκότωσες και κανένα; Μακάρι νάσαν όλοι σαν και σένα.
Όχι άπαντα ο Χριστιανός.
Ύπαγε πίσω μου, Σατανά της ραθυμίας και της ψευδαισθήσεως. Φύγε, γιατί η μορφή σου μού κρύβει τον πνευματικό καθρέπτη, για να καθρεπτιστώ και να ιδώ, με συναίσθησι, ότι είμαι γεμάτος πληγές και έχω ανάγκη θεραπείας.
Η μετάνοια έχει μεγάλη δύναμι. Παίρνει το κάρβουνο και το κάνει διαμάντι. Παίρνει τον λύκο και τον κάνει αρνί. Παίρνει τον άγριο και τον κάνει άγιο. Παίρνει τον αιματοβαμμένο ληστή και τον κάνει πρώτο κάτοικο του Παραδείσου. Ακριβώς, επειδή έχει τέτοια δύναμι η μετάνοια, γι' αυτό ο Διάβολος αγωνίζεται ν' αποτρέψη τον άνθρωπο από την μετάνοια. Έτσι εξηγούνται οι αντιρρήσεις πολλών ανθρώπων ως προς την μετάνοια και την εξομολόγησι.
Λέει κάποιος «Αφού θα ξαναπέσω, γιατί να πάω να εξομολογηθώ; Ξέρω ότι θα ξανακάνω τα ίδια...». Αδελφέ μου. Η αμαρτία είναι σαν την αρρώστια. Δεν αρρωσταίνεις μια φορά. Πολλές φορές αρρωσταίνεις από την ίδια αρρώστια. Και κάθε φορά που αρρωσταίνεις πηγαίνεις στο γιατρό και παίρνεις φάρμακα που σου δίνει. Το ίδιο κάνε και για την ψυχή σου. Κάθε φορά που πληγώνεσαι, έστω και αν πληγώνεσαι στο ίδιο μέρος, μετανόησε και εξομολογήσου. Κάποτε το φάρμακο της χάριτος θα γιατρέψη ολότελα την συγκεκριμένη πληγή.
Το αμαρτωλό πάθος μοιάζει πολλές φορές με δένδρο, που ρίζωσε βαθειά και φαίνεται δύσκολο να ξερριζωθή. Είδες τι έκαμναν οι υλοτόμοι στην παλαιά εποχή; Με τσεκούρι έκοβαν το δένδρο. Φαντάσου δένδρο ριζωμένο, με μεγάλο κορμό. Ο υλοτόμος το κτυπά με μια τσεκουριά. Δεν πέφτει ασφαλώς με την πρώτη τσεκουριά. Το κτυπά με δεύτερη, με τρίτη, με δέκα... Κάποτε το δένδρο λυγίζει και πέφτει. Έτσι είναι και το αμαρτωλό πάθος. Μπορεί με την πρώτη τσεκουριά να μην πέση. Συνέχισε με την διαρκή μετάνοια να κτυπάς το πάθος. Να είσαι σίγουρος, πως κάποια μέρα, θα πέση το πάθος, θ' απαλλαγής από την αμαρτία που χρόνια σε βασάνιζε. Έτσι λέει ο Ιερός Χρυσόστομος.
«Μετανοώ, αλλά ντρέπομαι να ομολογήσω τ' αμαρτήματά μου. Είναι τόσα πολλά, ώστε ντρέπομαι να τα παρουσιάσω στον εξομολόγο κληρικό». Η ντροπή πρέπει να υπάρχη, αλλά προ, όχι μετά την αμαρτία. Να ντρεπώμεθα να διαπράξωμε το κακό, να μη ντρεπώμεθα να ομολογήσουμε το κακό.
Η μετάνοια εκφράζεται σαν ομολογία των αμαρτημάτων, σαν εξαγόρευσις. Μη ντρέπεσαι να πης τις αμαρτίες σου. Κάποτε θα γίνη η αποκάλυψις των αμαρτημάτων μας. Ή θα τις αποκαλύψουμε εμείς, μόνοι μας, μπροστά σ' ένα πρόσωπο, στον πνευματικό, ή θα τις αποκάλυψη ο Θεός την ήμερα εκείνη μπροστά σ' όλους τους αγγέλους και τους ανθρώπους. Αν προλάβουμε πρώτοι να κατηγορήσουμε τον εαυτόν μας με την μετάνοια, εξαλείφονται όλες οι αμαρτίες μας και αθωωνόμαστε.
«Είμαι τόσο πολύ αμαρτωλός, που αμφιβάλλω για την σωτηρία μου...». Αδελφέ μου συναμαρτωλέ! Ο Παράδεισος δεν είναι για τους αναμάρτητους. Είναι για τους αμαρτωλούς. Ο Παράδεισος είναι γεμάτος από αμαρτωλούς που μετανόησαν. Είναι και για μας ανοικτός ο Παράδεισος. Αρκεί να κάνουμε το πρώτο βήμα εμείς· το βήμα της μετάνοιας. Τότε σπεύδει ο Θεάνθρωπος Κύριος να κάνη δέκα βήματα για να μας αγκαλιάση· είναι τα βήματα του ελέους και της συγγνώμης.
Με πόνο θερμής προσευχής ας πούμε:
Κύριε Ιησού Χριστέ, δώρησέ μας αληθινή, δακρύβρεκτη μετάνοια. Εσύ μάς έμεινες μοναδική Ελπίδα σωτηρίας. Είσαι η Αλήθεια μέσα σε τόσα ψέματα. Είσαι η Χαρά μας μέσα σε τόσες θλίψεις. Είσαι η Λύτρωσίς μας μέσα σε τόση αμαρτία. Είσαι η Ειρήνη μέσα σ' ένα κόσμο τόσο ταραγμένο.
Δόξα τη μακροθυμία και τη Ανοχή σου Κύριε. Αμήν.
Γέροντος Εφραίμ Φιλοθεΐτου
ΕΛΠΙΔΟΦΟΡΕΣ ΔΙΔΑΧΕΣ
ΜΕ ΠΑΤΡΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ "ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΥΨΕΛΗ"
Ένας αδελφός ρώτησε τον αββά Ποιμένα:
Έκανα αμαρτία μεγάλη, και θέλω να μείνω σε μετάνοια τρία χρόνια.
Πολύ είναι, τού λέει ο γέροντας.
Ρώτησαν τότε κάποιοι, που βρίσκονταν εκεί: Φτάνουν σαράντα μέρες;
Πολύ είναι, είπε πάλι ο αββάς. Εγώ νομίζω πως, αν ένας άνθρωπος μετανοήσει μ' όλη του την καρδιά και δεν συνεχίσει ν' αμαρτάνει πια, ακόμα και σε τρεις μέρες τον δέχεται ο Θεός.
Γεροντικό
«Ἂς μὴν κυριευόμαστε λοιπὸν ἀπὸ ἐκεῖνο τὸ φόβο ποὺ ἔχει σχέση μὲ τὰ πράγματα καὶ τὶς καταστάσεις τοῦ μάταιου αὐτοῦ κόσμου. Νὰ μὴν φοβόμαστε δηλαδὴ ἐκεῖ ποὺ δὲν ὑπάρχει φόβος (Α´ Ἰωάν. 4:18). Γιατί ποιὸς ἀνθρώπινος φόβος μπορεῖ νὰ συγκριθεῖ μὲ τὸ θεῖο φόβο; Καὶ ποιὰ φθαρτὴ ἀνθρώπινη δόξα μπορεῖ νὰ συγκριθεῖ μὲ τὴν μεγαλοσύνη, τὴν ἀνέκφραστη δύναμη καὶ τὴν ἄφθαρτη δόξα τοῦ Θεοῦ;
Ἐπειδὴ ὅμως μᾶς παρασύρουν τὰ γήινα πράγματα, δὲν μποροῦμε, μὲ τὴ δύναμη τῆς πίστης καὶ τὸ φωτισμὸ τῆς γνώσης, νὰ προσηλώσουμε τὸ νοῦ μας στὰ ἀόρατα. Ἂν λοιπόν, ἔστω καὶ μόνο ἀπὸ τὴ θέα τῶν ὁρατῶν πραγμάτων ὁδηγούμαστε στὴν κατανόηση τῆς ἀνέκφραστης δύναμης τοῦ ἄφθαρτου Θεοῦ, ἂς σταθοῦμε ἐνώπιόν Του μὲ δέος καὶ ἄπειρο σεβασμό.
Ἂς γονατίσουμε λοιπὸν ἐνώπιόν Του κι ἂς κλάψουμε (Ψαλμ. 94, 6) μπροστὰ στὴν ἀγαθότητά Του, μιλώντας ἀπ᾿ τὴν καρδιά μας καὶ λέγοντας: «Ἐσὺ Κύριε, εἶσαι ὁ Θεός μας καὶ κανένας ἄλλος. Ἐνώπιόν Σου ἁμαρτήσαμε κι ἐνώπιόν Σου τώρα προσπίπτουμε. Ἂν Σὺ θελήσεις, νὰ μᾶς σώσεις Κύριε, κανένας δὲν μπορεῖ ν᾿ ἀναχαιτίσει τούτη τὴν ἀπόφασή Σου καὶ νὰ Σὲ δυσκολέψει».
Ὁ Κύριος εἶναι εὔσπλαχνος καὶ ἀγαθός. Κι ἂν ἀκόμα ἐμεῖς παρασυρθήκαμε καὶ ἁμαρτήσαμε ἀπὸ ἀπερισκεψία, ἂς φροντίσουμε νὰ θεραπευθοῦμε μὲ τὴν μετάνοια. Ἂν πάλι, ὡς ἄνθρωποι παρασυρθήκαμε ἀπὸ κάποιο πάθος, ἂς μὴν ἀπελπιστοῦμε ἐντελῶς, ἀλλὰ γνωρίζοντας Ποιὸς Θεός μας ἔχει προσκαλέσει καὶ ἔχοντας συναίσθηση τῆς κλήσης μας, ἂς ἀκούσουμε Ἐκεῖνον ποὺ λέει: «Μετανοεῖται, γιατί ἔφθασε ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν» (Ματθ. δ´ 17).
Δὲν ὅρισε τὴν μετάνοια σὰν φάρμακο γιὰ κάποια μονάχα ἁμαρτήματα, ἀποκλείοντας κάποια ἄλλα. Γιὰ κάθε εἴδους τραῦμα τῆς ἁμαρτίας, γιὰ κάθε ἁμάρτημα πνευματικό, ὁ Μεγάλος Γιατρὸς τῶν ψυχῶν μας, μᾶς τὴν ἔχει σὰν φάρμακο χαρίσει.
Ἂς ξεριζώσουμε λοιπὸν τὶς κακὲς συνήθειες τῆς ψυχῆς μας. Ἀντὶ γιὰ τοὺς καυστῆρες ἂς μεταχειριστοῦμε τὸ φόβο τοῦ Θεοῦ, μὲ τὸν ὁποῖο θὰ μπορέσουμε νὰ ἀντικρούσουμε ὅλες τὶς ἄστοχες ἐπιθυμίες ποὺ φέρουν μέσα τοὺς τὰ ἀγκάθια τῆς ἁμαρτίας. Ἂς ἀντιταχθοῦμε μὲ τὸ συνετὸ λογισμό, σὲ αὐτὰ ποὺ μᾶς ὑπαγορεύουν οἱ φιλήδονοι λογισμοί, γιατὶ εἶναι γραμμένο: «Νὰ γίνεσθε ἅγιοι, γιατί ἐγὼ εἶμαι ἅγιος» (Α´ Πετρ. α´ 16).
Ἔτσι, μὲ τὴ Χάρη τοῦ Σωτῆρα μας Θεοῦ, θὰ ἐπιτύχουμε τὴν ἄφθαρτη ζωή. Ὁ Κύριος γιὰ τὴν ἐπιστροφὴ καὶ τὴν εἰλικρινῆ μετάνοιά μας θὰ συγχωρέσει καὶ θὰ παραγράψει τὶς ἁμαρτίες μας, γιατί εἶναι ἐλεήμων καὶ εὔσπλαχνος.
Κι ἂν κάποιος ἀπὸ ἐκείνους, ποὺ ἔχουν τὴν ἐντύπωση πῶς ἔχουν κοπιάσει περισσότερο στὴν ἄσκηση καὶ τὴν ἀρετή, γογγύσει, γιὰ τὴ μεγάλη εὐσπλαχνία τοῦ Δεσπότη Χριστοῦ, -ἐπειδὴ τάχα ἐπειδὴ μπήκαμε στὴ δουλειὰ πολὺ ἀργά, μᾶς πληρώνει τὸ ἴδιο μὲ τοὺς πρώτους- θὰ δώσει γιὰ μᾶς ἀπολογία ὁ Ἴδιος ὁ Κύριος καὶ Δημιουργὸς καὶ θὰ πεῖ: «Φίλε, δὲν σὲ ἀδικῶ. Δὲν ἔχεις μαζί μου συμφωνήσει νὰ ἐργαστεῖς γιὰ ἕνα δηνάριο; Πάρε ὅ,τι ἔχουμε συμφωνήσει καὶ πήγαινε στὸ καλό. Ἐγὼ θέλω νὰ δώσω σὲ τοῦτον ποὺ ἦρθε τελευταῖος στὴ δουλειά, ὅ,τι ἀκριβῶς ἔδωσα καὶ σὲ σένα τοῦ πρώτου» (Ματθ. κ´ 13-14).
Ὁ Θεὸς εἶναι Ἐκεῖνος ποὺ κρίνει καὶ δικαιώνει. Ποιὸς μπορεῖ νὰ βγεῖ μπροστά Του καὶ νὰ μᾶς καταδικάσει; (Ρωμ. η´ 34). Σ᾿ αὐτὸν ἀνήκει ἡ δόξα στοὺς αἰῶνες. Ἀμήν».
Στην αμαρτία σε σπρώχνει ο παγκάκιστος διάβολος. Σε σπρώχνει, αλλά δεν μπορεί να σε κάνη να αμαρτήσεις, εάν αντίδρασης. Δεν μπορεί να σε βλάψει, ακόμη κι αν χρόνια σε σκανδαλίζει, εάν έχεις την καρδιά σου κλειστή. Εάν όμως χωρίς αντίδραση δεχθείς κάποια κακή επιθυμία, πού σου σπέρνει, θα σε αιχμαλώτιση και θα σε ρίξει σε βόθρο αμαρτιών.
'Αλλ' ίσως να πεις: «Είμαι δυνατός στην πίστη και δεν θα με κυρίευση ή αισχρή επιθυμία, όσο συχνά κι αν την δεχθώ». Αγνοείς, φαίνεται, ότι και την πέτρα ακόμη κομματιάσει πολλές φορές μια ρίζα πού παραμένει. Μη δέχεσαι λοιπόν τον σπόρο της αμαρτίας γιατί θα σου διάλυση την πίστη.
Ξερίζωσε το κακό, πριν άνθηση, μήπως δείχνοντας στην αρχή ραθυμία, αργότερα τιμωρηθείς και δοκιμάσεις το τσεκούρι και την φωτιά. Φρόντισε να θεραπευθείς εγκαίρως, όταν βρίσκεται στην αρχή η βλάβη του ματιού, για να μη γυρεύεις άσκοπα γιατρούς, όταν πλέον έχεις τυφλωθεί.
Στα περίχωρα της Θεσσαλονίκης ήταν τον παλιό καιρό ένα ησυχαστήριο γυναικών. Κάποτε ή προεστώσα έστειλε μια νέα μοναχή στην πόλη για υπηρεσία. Εκείνη από συνεργεία διαβολική έπεσε σε βαρύ σφάλμα. «Ύστερα, απελπισμένη από την πτώση της, δε γύρισε αμέσως στο ησυχαστήριο. Έμεινε στον κόσμο και παρασύρθηκε σ 'έκλυτη ζωή. Γρήγορα όμως αηδίασε την αμαρτία και, μετανοημένη ειλικρινά για το κατάντημα της, πήρε το δρόμο της επιστροφής. δεν ξέρουμε όμως γιατί ό Θεός δεν επέτρεψε να πατήσει το πόδι της μέσα στον Παρθενώνα. Μόλις έφθασε στην εξώθυρα, έπεσε κάτω νεκρή.
Το γεγονός έκανε μεγάλη εντύπωση στις μοναχές και στους Πατέρες πού ασκήτευαν εκεί γύρω. "Όλοι αμφέβαλλαν για τη σωτηρία της. Ένας άγιος Ερημίτης όμως πού έμενε σε μια σπηλιά στην κορυφή του βουνού διηγήθηκε αργότερα το δράμα που είδε, καθώς προσευχόταν, τη στιγμή ακριβώς που ή μετανοημένη μοναχή έπεσε νεκρή. Άγγελοι από τον Ουρανό κατέβαιναν να παραλάβουν την ψυχή της, αλλά και πλήθος πονηρά πνεύματα μαζεύονταν από παντού για να την αρπάξουν. Τότε έγινε μεγάλη φιλονικία ανάμεσα στα αγαθά και στα πονηρά πνεύματα. Οι δαίμονες απαιτούσαν την ταλαίπωρη ψυχή πού τόσον καιρό δούλευε στην αμαρτία. Οι Άγιοι Άγγελοι βεβαίωναν πώς είχε μεταμεληθεί και γι 'αυτό ήταν άξια σωτηρίας.
- Πού είναι ή μετάνοιά της? αντιλογούσαν τα πονηρά πνεύματα. Αφού ούτε να μπει στο Μοναστήρι της πρόλαβε και τη βρήκε ό θάνατος έξω από την πόρτα.
- Άφ 'ότου είδε ό Πανάγαθος Θεός τη θέλησή της να κλίνει στη διόρθωση, δέχτηκε την μετάνοιά της, αποκρίθηκαν οι Άγγελοι. Ή ψυχή είναι κυρία της θελήσεώς της, της δε ζωής και του θανάτου ό πάντων Δημιουργός και κυρίαρχος Θεός.
Έτσι οι δαίμονες έφυγαν νικημένοι, ενώ οι Άγιοι Άγγελοι με χαρά οδήγησαν την ψυχή στα Ουράνια.
http://www.gerontiko.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=384:2014-05-07-10-41-43&catid=35:blog&Itemid=85
