Παρακάτω ακολουθεί ένα συγκλονιστικό κείμενο απο ομιλία του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου, , στον ιερό ναό του Αγίου Παντελεήμονος Φλωρίνης . Εύχομαι όσοι είστε γονείς η όσοι πρόκειται να γίνετε να δείτε τις κατηγορίες γονέων και με κένωση, ταπείνωση, αγάπη και πάντα συνείδηση να μπορέσουμε να δούμε τους εαυτούς μας ώστε να τους κατατάξουμε σε κάποια κατηγορία και απο κει και πέρα κάνοντας διάγνωση την άθλια κατάσταση μας να αλλάξουμε προσανατολισμό ώστε να θεραπευτούμε, δηλαδή να πάμε στο επόμενο σκαλοπάτι που είναι η ίαση του σκοταδισμού που μας έχει μολύνει ψυχοσωματικά. Όπως θα δείτε και στο κείμενο πολλοί ίσως δουν τον εαυτό τους στην δεύτερη κατηγορία η οποία έχει ως περιεχόμενο το κοσμικό πνεύμασ του στείρου ηθικισμού, δηλαδή (απο έξω «κούκλα» και αυτό υποθετικά και απο μένα πανούκλα αλλά κυριολεκτικά και οντολογικά).
Δεν είναι αργά να συνειδητοποιήσουμε ως άνθρωποι ότι ο τάφος είναι ποιο κοντά απο όσο φανταζόμαστε και ότι ο χάρος μπορεί να μας περιμένει στο επόμενο λεπτό. Οπότε γιατί να μένουμε στο σκοτάδι και να μην ακολουθήσουμε το Φως ;Γιατι να ακολουθούμε το θάνατο και όχι τη ζωή; Γιατί να μην βαδίσουμε στον αγιασμό απο το να μένουμε στον δηλητιριασμό; Τι θέλουμε τελικά ; Με τον χρόνο να είναι εναντίον μας και την φθορά να μας τρώει καθημερινά ; Γιατί γυρνάμε το κεφάλι στην θυσιαστική αγάπη και στην σωτήρια αγκαλιά; Ποιος ειναι τελικά ο δρόμος και ο προορισμός μας.
Ο Χριστός είπε : «Εγώ ειμί το Φως του κόσμου· ο ακολουθών εμοί ου μη περιπατήση εν τη σκοτία, αλλ έξει το Φως της ζωής» (Ιωάν. η 12).
Στο τέλος του κειμένου γίνεται λόγος για τον σωστό γονέα παιδαγωγό που τον χαρακτηρίζει η πνευματική νουθεσία φυσικά πάντα με σωτηριολογικό και οντολογικό αποτέλεσμα με την προσωπική σχέση με τον Σωτήρα Χριστό.
ΣΗΜΕΡΑ, αγαπητοί μου, είνε Τετάρτη (Δ ) Κυριακή των Νηστειών. Θέλω να στρέψω την προσοχή σας στο ευαγγέλιο της ημέρας. Είνε η ιστορία ενός πατέρα, και συγχρόνως η ιστορία όλων των οικογενειαρχών όλων των αιώνων κάθε εποχής και ιδίως της σημερινής.
Τι λέει το ευαγγέλιο; Ένας πατέρας είχε ενα παιδί που αρρώστησε από αρρώστια φοβερή· τα αίτιά της ήταν όχι φυσικά αλλά υπερφυσικά· ονομάζεται δαιμονισμός. Και σήμερα πολλά πράγματα που συμβαίνουν στις οικογένειες πιστεύω ότι δεν εξηγούνται αλλιώς· είνε δαιμονισμός, όπως περιέγραψε ο Ρῶσος Ντοστογιέφσκυ στο έργο του Δαιμονισμένοι. Όπως το βόδι, που άμα το πιάση ο τάβανος δεν ησυχάζει πια αλλά τρέχει ασυγκρατητο με το κεφάλι κάτω, έτσι μοιάζουν πολλά παιδιά. Δεν ησυχάζουν· είνε δυστυχισμένα, και πιο δυστυχισμένοι οι γονείς τους.
Το παιδί αυτο λοιπόν δαιμονίστηκε, το «τσιμπησε μύγα» δαιμονική. Όταν το ᾽πιανε κρίσις έπεφτε κάτω και χτυπιόταν, σπαρταρούσε σαν το ψάρι, έβγαζε αφρούς απ᾽ το στόμα κ᾽ έτριζε τα δόντια. Ο πατέρας το είχε πάει παντού, αλλά δεν μπόρεσαν ούτε γιατροί ούτε μάγοι ούτε κανείς άλλος να το θεραπεύσουν. Απελπισμένος πια πήγε στο Χριστό. Και ο Χριστός, που είδε το παιδί να κυλιέται μπροστά στα πόδια του, ρώτησε τον πατέρα· ―Πόσον καιρο είνε έτσι το παιδί; Και ο πατέρας απήντησε· ―«Παιδιόθεν», από μικρό (Μαρκ. 19,21).
Γεννάται η απορία· γιατί ρωτάει ο Χριστός; δεν ξέρει; Ως Θεός παντογνώστης ξέρει ολες τις λεπτομέρειες, αλλά ρώτησε επίτηδες. Όπως ο δάσκαλος ρωτάει το μαθητή όχι διότι αγνοεί, αλλά για να τον διδάξη κάτι, έτσι και ο Χριστός, ο αιώνιος διδάσκαλος· ρώτησε, διότι από την απάντησι του πατέρα ήθελε να βγάλη μια μεγάλη διδασκαλία· ότι οι γονείς πρέπει να ενδιαφέρωνται για τα παιδιά τους από νωρίς, από την ώρα που γεννιώνται κι ακούγεται το πρώτο τους κλάμα, από την ώρα που θηλάζουν και λένε τις πρώτες λέξεις.
Το επεισόδιο λοιπόν αυτό έχει μεγάλη παιδαγωγική σημασία, ιδίως για τους γονείς. Τότε ήταν αυτός ο πατέρας με δαιμονισμένο το παιδί· σήμερα χιλιάδες παιδιά είνε δαιμονισμένα. Ποιός φταίει, ποιός ευθύνεται γι᾽ αυτό; Ευθύνη φέρει και η πολιτεία – το κράτος, ευθύνη φέρει και η Εκκλησία, ευθύνη φέρει και η κοινωνία· αλλά σε τελευταία ανάλυσι το μεγάλο μερίδιο ευθύνης φέρουν ο πατέρας και η μάνα, οι γονείς. Εξετάζοντας τη διαγωγή των γονέων μπορούμε να τους κατατάξουμε στις ακόλουθες τέσσερις κατηγορίες.
- Πρώτη κατηγορία γονέων είνε οι αδιάφοροι. Γι᾽ αυτούς «πέρα βρέχει». Είνε άνθρωποι που συνήθισαν να κάνουν πάντα τα κέφια τους. Έτσι και στο γάμο. Παντρεύονται και γεννούν παιδιά, αλλ᾽ από την ώρα που θα γεννηθή το παιδί αμελούν το χρέος τους απέναντί του· δε νοιάζονται για την ανατροφή του. Συνεχίζουν τη ζωή τους οπως πριν· κυνηγούν τις διασκεδάσεις και τα θεάματα, τρέχουν στα κεντρα, στο χαρτοπαίγνιο, στο ξενύχτι, στο πιοτό και στο μεθύσι…. Ως προς τη διαπαιδαγώγησι του παιδιού μένουν τελείως αδιάφοροι.
Έγραψαν οι εφημερίδες το εξής φοβερό. Κάποιο ευκατάστατο αντρόγυνο στην Αθήνα έκλεισαν τα δυό μικρά τους παιδιά, ηλικίας 3 – 4 ετών, μέσα στο πολυτελές διαμέρισμά τους, τους έδωσαν και υπνωτικό να κοιμηθούν, κι αυτοι βγήκαν σε κέντρο στη Γλυφάδα να διασκεδάσουν. Ξύπνησαν όμως τα παιδιά, είδαν ότι ο πατέρας και η μάνα λείπουν, έβαλαν τις φωνές μεσ᾽ στο σκοτάδι κι αναστάτωσαν όλη την πολυκατοικία. Οι συγκάτοικοι ειδοποίησαν και η αστυνομία ήρθε και τα βρήκε ολομόναχα. Το πρωί κατά τις 5 η ώρα γύρισαν οι προκομμένοι οι γονείς. Προτίμησαν τη διασκέδασι αδιαφορώντας για τα παιδιά τους.
Δεν είνε πολύς καιρός που ήρθε στη μητρόπολι από ένα χωριό μια γυναίκα με πέντε παιδάκια. Είμαι δυστυχισμένη, λέει. Ο άντρας μου μας άφησε, πήγε στη Γερμανία τάχα να εργαστή, και ένα χρόνο τώρα ούτε ένα μάρκο δεν έστειλε. Τρώει τα λεφτά του με ξένες γυναίκες. Έγραψα στον πρόξενο εκεί, μα που να τον βρη κι αυτός στην αχανή χώρα; Μας ξέχασε…
Αυτοί οι γονείς δε διδάσκονται έστω από τα ζώα; Πήγα σ᾽ ένα χωριό κι άκουσα μια αγελάδα να κλαίη όλη νύχτα. ―Τι έπαθε; ρωτώ. ―Της πήραν το μοσχαράκι, μου λένε. Δεν πας να παρης από μια προβατίνα το αρνάκι της; Δεν τολμάς να πάρης το λιονταράκι από τη λέαινα; θα σε ξεσχίση. Ανέβηκε κυνηγός στη φωλιά ενός αετού να πάρη τα πουλιά του, κι ο αετός έπεσε πάνω του και τον σκότωσε. Τα ζώα εχουν περισσότερη φροντίδα για τα μικρά τους.
Υπάρχουν βέβαια γονείς που φροντίζουν να έχουν τα παιδιά τους ρούχα, παπούτσια, κάλτσες, βιβλία, και προ παντός φαί καλό και πλούσιο – γι᾽ αυτό δεν τα νηστεύουν Τετάρτη – Παρασκευή. Φροντίζουν δηλαδή για τα υλικά, και νομίζουν ότι έτσι τελείωσε η υποχρέωσί τους, αλλά για την ψυχή του παιδιού κανένας λόγος. Το αποτέλεσμα είνε, ότι τέτοια παιδιά, που στερούνται την ψυχική καλλιεργεια, γίνονται ανάγωγα και διεστραμμένα.
- Η δεύτερη κατηγορία είνε οι μοντέρνοι γονεις. Αυτοί ενδιαφέρονται για τα παιδιά· το ενδιαφέρον τους όμως είνε να εξελιχθούν κατα το πνεύμα του κόσμου, σύμφωνα με το ρευμα της εποχής. Η κόρη τους να ντυθή με την τελευταία μόδα· ο γυιός τους να μετέχη σε ολες τις κοινωνικές εκδηλώσεις και τα παιχνίδια· να μάθουν μουσική, ξένες γλώσσες, τρόπους ευγενείας. Θέλουν να έχουν παιδιά εξελιγμένα κατά τα ευρωπαϊκά και αμερικανικά πρότυπα, όχι χωριάτες. Ενδιαφέρονται λοιπον, αλλά λανθασμένα. Αδιαφορούν για την πνευματική διάπλασι των παιδιών, αποφεύγουν να τους δώσουν χριστιανική ανατροφή, δεν τ᾽ αφήνουν να έρθουν σε επαφή με την Εκκλησία και τη διδασκαλία της. Αλλ᾽ εάν το παιδί σου μάθη όλες τις γλώσσες του κόσμου, δεν γίνη όμως άνθρωπος, τι να το κάνης;
- Τρίτη κατηγορία γονέων είνε οι άθεοι. Αυτοί δεν πιστεύουν, και είνε όχι απλώς αδιάφοροι αλλά και επιθετικοί· πάνε κόντρα στη χριστιανικη διαπαιδαγώγησι των παιδιών τους. Θέλουν να ξερριζώσουν από την ψυχή τους το θρησκευτικό συναίσθημα και να τα κάνουν άθεα.
Μια φορά σαν ιεροκήρυκας, όταν πλησιάσα σ᾽ ένα χωριό, άκουσα μια φοβερή βλαστήμια. Πλησιάζω και τι να δω· κάτω από ένα δεντρο ένας πατέρας κρατούσε το παιδάκι του στην αγκαλιά και το μάθαινε να βλαστημάη το Θεό!
Σ᾽ ένα χωριό της Πτολεμαΐδος ένα παιδί τελείωσε το σχολείο με άριστα και παίρνοντας το απολυτήριο είπε στους γονείς του, ότι θα σπουδάση θεολόγος, για να γίνη ιεροκήρυκας και να πάη μάλιστα στην Ουγκάντα ιεραπόστολος. Κι ο πατέρας σήκωσε καρέκλα να το χτυπήση. Έκαναν οικογενειακό συμβούλιο κ᾽ έβαλαν τους συγγενείς όλους να πιέσουν το παιδί ν᾽ αλλάξη απόφασι και να σπουδάση κάτι προσοδοφόρο. Και ήταν τέτοιος ο πόλεμος νεύρων, ώστε τώρα το παιδί από αριστούχος κατήντησε να είνε στο ψυχιατρείο. Γι᾽ αυτό υπάρχει σήμερα τόση έλλειψις κληρικών.
- Πρώτη κατηγορία λοιπόν οι αδιάφοροι, δευτέρα κατηγορία οι μοντέρνοι, τρίτη κατηγορία οι άπιστοι και άθεοι, και τετάρτη κατηγορία οι ειδωλολάτρες. Γονείς ειδωλολάτρες εινε εκείνοι που κάνουν το παιδί τους είδωλο και το λατρεύουν. Σπεύδουν ν᾽ ανταποκριθουν σε κάθε επιθυμία του, ικανοποιούν όλες τις απαιτήσεις του, ακόμα και τις πιο παράλογες, δεν του χαλούν ποτέ χατίρι. Οι γονείς αυτοι δεν βλέπουν στο παιδί τους κάτι που να θέλη διόρθωσι, θεωρουν τον κανακάρη τους ιδανικό. Γι᾽ αυτό δεν φροντίζουν να τον διαπλάσουν, να περικόψουν ελαττώματα και να καλλιεργήσουν αγαθά στοιχεία που λείπουν. Δεν παιδεύουν, δεν μαλώνουν, δεν τιμωρούν το παιδί. Το επαινούν μπροστά του, και καυχώνται στους άλλους γι᾽ αυτό μπροστά και πίσω του. Αν κάποιος τους ενημερώση για κάποια αταξία του και τους επισημάνη κάποια αδυναμία του, τον κάνουν εχθρό.
Αποτέλεσμα αυτής της κακής αγωγής είνε ότι διαπλάθονται φίλαυτοι και εγωιστικοί τυποι, απαιτητικοί και εριστικοί, ακοινώνητοι και αγύμναστοι στις δυσκολίες της ζωής. Και αυτά τα γεύονται πρώτοι οι ίδιοι οι γονείς που, αντί των τόσων περιποιήσεων, εισπράττουν συχνά από το κακομαθημένο παιδί τους αστοργία και αδιαφορία, όπως περιγράφει ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός στις διδαχές του.
* * *
Ο σωστός γονεύς, αγαπητοί μου, ούτε αδιαφορεί για το παιδί του, αλλ᾽ ούτε το κάνει ειδωλο. Ενδιαφέρεται και προσπαθεί να το διαπαιδαγωγήση από τη μικρή του ηλικία μακριά από τη μόδα και την αθεΐα. Σκοπός του είνε να του κληροδοτήση την πίστι και να του διδάξη την αγάπη στο Θεό και τον πλησίον.
† επίσκοπος Αυγουστίνος
(Ομιλία του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου, στον ιερό ναό του Αγίου Παντελεήμονος Φλωρίνης 23-3-1974 Σάββατο εσπέρας)
http://agapienxristou.blogspot.ca/2013/10/blog-post_3214.html